urtero bezala, suak ikustean haurtzaroaren mira izaten dut |
San Joan jaia berriro gurean. Egunik luzeena. Udaren ataria, neguko
madarikazio guztiak erretzeko ordua, berpizteko garaia. Aurten, gainera
zaharberritzeko beharra sekula baino nabariagoa dugu, norbaitek udaberri osoa
lapurtu digulako.
“San Juanetan eguzkiak dantzan” dio
atsotitzak , eta “San Juanetan euri garoa” ere esaten da.
alabeharrez, urtero bezala, suak ikustean haurtzaroaren mira izaten dut.
Nire etxe-aurreko landatxoan, gaur egun egundoko eraikina dagoen lekuan, oso
egun kitzikagarriak ziren haiek. Herri osoan zehar mota guztietako erregaiak
biltzen genituen, gainerako auzoen metak gainditzeko grinez. Garai hartan argi
eta garbi genekien guztiok gure lurraldetasuna non hasten zen eta non bukatzen.
Errepide txiki bat gurutzatzea etsaien mundura sartzea izan zitekeen. Askotan
errekinak 23a baino lehenago pizten ziren, auzo arteko lehiak zirela eta.
Gaiztoak, jakina, beti ziren besteak, hori da gazte-gaztetatik ongi ikasten den
zerbait.
Baina santuak eragindako mirariren batengatik edo, jai egunean inori ez
zitzaion faltako bere “sanjuanada”. Gureak gainera, beti zeukan bere tontorrean
panpina, nire goiko auzokideak trebetasun itzelaz eginda, Marisol izeneko andre
ahaztezinak hain zuzen, bere kasa eta inongo agindurik gabe, urtero-urtero bere
gain hartzen baitzuen ardura hura. Gauza bera gertatzen zen txokolate
beroarekin. Denok genekien zein leihotatik banatuko zen eta zein zen auzoko
andre arduraduna, gaztetxoen artean atez ate jasotako diruaz erositako
txokolatea egiten zuena. Hor ez zen udal-antolakuntzarik behar ezertarako.
Horrelako miraria ikasturte amaierarekin batera zetorren eta suak
amaigabeko oporraldi baten promesa zirudien. Aurretik egun luzeak,
astiro-astiro erretzeko, jolastea ardura bakarra.
Egun batetik bestera eraikin erraldoi batek solo osoa bete zuen eta
nerabezaroko “San Joan suaren festak” lurralde arrotzetan izan beharko zuen.
Ordutik aurrera magiaren oroitzapena izango zen betirako geratuko zitzaigun
bakarra.
Ezin ahaztu, urteak pasa ahala, nire soldaduska-kide katalanak negarrez,
ezin zutelako joan “La nit de Sant Joan” gauaz gozatzera. Agian herriminak
eraginda, haien kontaketa sutsuetan, irudika daitezkeen plazer guztiak nahasten
ziren: musika egunsenti arte, suaren inguruko dantzak, lehenengo musuak hondartzan
eta nola ez, haien mokadurik preziatuena: “la coca de
Sant Joan, és, de
totes les coques, la més elegant”, Sisak abesten zuen legez.
Nire
gaurko sua, ziur aski, oso inguru eder batean izango da (azken urte hauetan
Barrika aldera joaten naiz). Antolatzaileek, suaren
jatorria zein den ezagutarazteko, aktoreen eta akrobaten ikuskizun ederren bat
eskainiko digute, eta, jakina, familia eta lagun giroan tarte goxo bat
igarotzen saiatuko naiz.
Baina
zer esanik ez, beti bezala laburregia egingo zait eta malenkoniak pittin bat
jota itzuliko naiz etxera. Berdin dio. Beste esaera zahar batek dioenez: Gaur da San Joan,
bihar «joan zan». Bizitza bera bezala.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina