"80KOAK , HAIEK BAI MUSIKAK!"

 

Manu Etxezortuk Euskadi Irratian egindako lan eder batetan hartu dut parte. Hemen entzun dezakezu 

Lau hamarkada pasatu dira "euskal rock erradikala" deitutako mugimendua lehertu zenetik. Denbora asko pasa den arren mugimendua presente dago oraindik, horren adibide Verde Pratoren moldaketak edo Olatz Gorrotxategik ondu duen "Mierda de ciudad" antzezlana. Garai hartako eztandaren protagonista izan ziren Baldin Bada taldeko Katu Susperregi eta Zaramako Roberto Mosoren eskutik gogoratu ditugu iraganerako garaiak eta pasadizoak. 80ko rocka mito bihurtzearen arrazoiei buruz jardun gara. Gainera, biak izan dira betidanik irratizale eta horrek beraien gustuko saioak eta esatariak gogora ekartzeko aukera eman digu.

BIBA ZUEK!

 Atzo "Biba Zuek" ETBko telesaioan egon nintzen .Oso gustura. Ikusi-entzun nahi izanez gero klikatu  HEMEN 

 

Leire Martinez eta Mikel Elizegirekin.

INFERNURA ZUZENEAN

 

BENETAN AHAZTEZINA

 

Ahaztezina benetan Santurtzin gertatutakoa. Jaime Martinezek zuzendutako Big-banda osoa nire atzetik eta jende pilo bat aurrean jaiei sarrera ematearren. Barruan betirako eramango ditudan oroitzapenak.

 Hemen duzu abesti pare bat:

SANTURTZIKO KONTZERTUA BI ABESTI

ROBERTO & ITSASALDE TXISTU BANDA

 

Ba bai. Uztailaren 8an, sardinada tradizionalaz gain, Jaime Martinezen "Itsasalde" txistulari orkestrarekin batera arituko naiz kantuan Santurtziko portuan. Egia esan, "Big band" oso bat da, txistuak aparte,  haize, perkusio, koru eta gainerako instrumentuak biltzen baitira bertan. 

Ez da horrelako zerbait egiten dudan lehen aldia. 2019ko Aste Nagusian, pandemia aurretik ospatu ahal izan zen azkenekoan, Garikoitz Mendizabalek zuzendutako taldearekin batera, antzeko esperientzia aparta izan nuen.                                    

Santurtziko udaletxetik sortu zen orduan proposamena: "Bilbon abesten baduzu,  herrian ikusi nahi zaitugu".

Zoritxarrez, ekitaldia bereziki hunkigarria izango da, amaren heriotza berriki izan delako. Harentzat Karmengo Ama Birjinaren inguruko ospakizunek (berak ere Karmentxu zen) garrantzi handia baitzuten. Bihotz-Bihotzez berari eskainitako emanaldia izango da.

Beraz, dena ematen saiatuko gara. Abesti batzuk derrigortuta daude eta gustura abestuko ditut "Soy de Santurce" (Santurtziko naiz bigarren partean), "Desde Santurce a Bilbao", "Itsasontzi Baten", "Santurtzi Aldea Guay" (Luis Pereira egilearen laguntza izatea espero dut). "Higway To Hell", "Black is Black", "Atharratze Gasteluko Kantua" eta "We Are The Champions" abestien bertsioak ere egingo ditut. Zarama garaiko kanta batzuk ere kantatuko ditut, eta oraindik argitu nahi ez dudan beste ezustekoren bat izango da. Irailaren 4an Zestoako jaietan arituko naiz - Zaramaren bi kanturekin- eszenatokia Ken Zazpiren Eñaut Elorrietarekin partekatuz.

Bertan ikusiko gara. Ondo izan.

Onartu gaizki egon zela eta eskatu barkamena! (Markos Zapiainek sinatutako artikulua "Eibar.Org" webgunean)

 

Movida Madrileñaren zale izan bazinen, arrazakeriaren eta biolazioaren justifikazioari eta fribolizazioari ezikusia egin zenion. Damutu behingoz!

Eskema beti da antzekoa: nik agintzen dizudana bete behar duzu zuk; eta nik, berriz, nahi dudana egingo dut, agintzen dizudanaren kontrakoa barne. Berriki arte, izurritu hutsa zinen etakide edo HBren jarraitzaile izan bazinen; oraingoan, EAEko hedabide nagusiek sentiarazi nahi dute Euskal Rock Erradikala gustatu bazitzaizun erredimitzen ahalegindu beharko zenukeela.

Salbabideko lehenbiziko urratsa izan liteke garai hartako Espainiako musika popularraren panorama orokorra hobeto ulertzeko elementuak eskaintzea. Bada madarikatua izanik gozatzen duen jendea, baina gehienok bakean utz gaitzaten nahi izaten dugu oroz lehen.

Beraz, gizarte osoaren onura bilatuko dugu, oraingo honetan pedagogiaren bitartez.

Garai hartako Espainiako izpiritua hobeto ulertzeko:

-"Pinguino bat nire igogailuan" taldearen "Igogailuan harrapatuta".

-"Polanski eta irrika" (edo "Polanski eta bihotzerrea") taldearen "Neska beltza" edo "Ez du lakarik erabiltzen".

-Batzuen ustez, "Paradisua"ren "Zuretzat" pederastiaren apologia da, baina ez dago bat ere argi. Niri egundoko kanta iruditzen zait. Ea zuri.

Luis Antonio de Villenaren poemek eta autobiografiek bezala, El Zurdo-ren abesti horrek ere ederki kontsolatu eta adoretu zituen 1980an homosexualak zirela aurkitzen ari ziren Euskal Herriaren hegoaldeko hainbat nerabe. Artean hamabost urte falta ziren Goenkaleko bikote homosexualak agertzeko. 

Ondo pentsatuta, ez nago prest Zaramaren miresle izateaz dolutzeko; ez ditut Lezoko eta Irungo kontzertu gogoangarri haien oroitzapenak baztertuko, are gutxiago, bakarrik Zarama ikusteko bakarrik egin nuen lau ordu pasako erromesaldiarenak: Irunen topoa Donostiaraino, Donostian busa Bilboraino, eta gero oinez Olabeaga eta Zorrotzatik Santurtzin eman zuten kontzertura iritsi arte. Sestao igarota, belardi batean, asto bat ikusi nuen zuhaitz bati lotua. Auskalo zergatik gogoratzen dudan hain argi, begiratu zidan moduagatik ziur aski, arranoaren begirada baitzuen, ez astoarena. 

 

PUTAZALEAK

 

Zuen baimenarekin, gaur, putazaleez hitz egingo dut. Urteetan prostituzioan sarturik egon den Amelia Tiganus errumaniarrak, putazale mota ezberdinak sailkatzen dizkigu. Aldez aurretik esan, buruan eraman ohi dugun profilak ez duela errealitatearekin zerikusi handirik. Inguruko edozein gizon izan daiteke bat. Adin, gizarte-klase edo lanbide askotakoak dira. Politikarien, epaileen, kazetarien, sindikalisten, enpresarien, kirolarien artean aurki ditzakegu.                                     

Batzuk “atseginak” direlakoan daude, beren gauzez hitz egiten dute putarekin, emakume hauen bizitzaz interesatzen dira, itxuraz. Putaner "jator" bezala ikusten dute beren burua, nahiz eta emagaldua, bezero bakar batekin hainbeste denbora kontsumitzeaz nazkatuta, pazientzia galtzen hasten den. Orduan, putazale “majoa” automatikoki putazale mindu bihurtzen da eta ustezko "heziera onarekin” jokatzeari uzten dio.                                        Badaude beste batzuk, noski, zeremonia handirik gabe ordaintzen eta larrua jotzen dutenak. Azken hauek, normalean, pornografian ikusitakoa kopiatzen saiatzen dira.     Sadikoak eta misoginoak ere hor daude, sufrimendua eta umiliazioa plazeraren iturburu bakar dutenak. Pentsa daitekeen baino askoz zailagoa da horrelakoak direla aldez aurretik asmatzea.                                                                                                           

Kasu batzuetan, tipo dirudun bat da putazalea, izan ere horrek ez du bere burua putazaletzat hartzen, berak"Scort"-ak edo “luxuzko putak”ordain ditzake eta. Batzuetan negozio-gizonen arteko tratu batzuk "puta-parranda" on batekin ixten dira. Beste batzuetan, “ezkondu aurreko” jai horietako batean putetxea sartzen da menuan, edo prostitutaren baten zerbitzuak kontratatzea.                                                                                                                                                Putetxe batzuetan mutil gazteentzako jai-tematikoak antolatzen dira, eta jai egitarauan aukeratutako neskarekin txortaldi baten zozketa sartzen da. Azken joera "narkoprostibuluak" dira, non droga mugarik gabe sartzen den putazaleei egindako eskaintzan. Putazale gehienentzat putetxea oasia da. Erdibiluzik eta beren esanetara dauden emakumeez beteta.                                                                     

Gaur egun, klase sozial guztietako gizonek eskura dituzte, oso merke, esklabo errumaniarrak, paraguaiarrak, dominikarrak, brasildarrak, nigeriarrak...            

Informazio hau guztia "Amelia, Historia de una Lucha" eleberritik atera dut, Alicia Palmer, Roberto García eta Amelia Tiganus aktibistek sinatutakotik. Amelia, prostituzioaren abolizionista sutsua, urteetan emakumeen   salerosketaren biktima izan da. Gaur egun Gipuzkoako herrixka batean bizi da eta biziki lan egiten du prostituzioa indargabetzearen alde. Literaturak, zinemak eta abestiek idealizatu egin dute sarritan putetxeen mundua.  

Putak eta bezeroak "bohemia" eta "bizimodu txarra" ren munduan kokatzen dira, edo "Pretty Woman" bezalako maitagarrien ipuineko protagonistak dira. Espainia da sexu-eskaera handiena duen Europako herrialdea. Mundu mailan hirugarren postuan dago. Nazio Batuen Erakundearen arabera, Espainiako gizonen % 39k ordaindu du noizbait sexuaren truke. Estatu hau, munduko emakumeen salerosketaren puntu nagusietako bat da. 

Datu ofizialen arabera, munduko salerosketaren % 80 sexu-esplotaziorako egiten da, eta ehuneko horretatik, emakume eta neskak biktimen % 90 baino gehiago dira. Tiganusen hitzetan: "Proxenetismoa eta prostituzioaren kontsumoa helburu duen legedia behar da, baita ihes egin nahi duten emakumeei laguntzeko politikak ere”.