GORRAK ADI
Pertsona gorren nazioarteko eguna
zela eta, “Euskal Gorrak” pertsona gorren elkarteen euskal federazioarekin jarri
nintzen harremanetan. Lehenengo telefono deia erabat ezustekoa izan zen
niretzat. Erakundeko presidentearekin, Aitor Bedialaunetarekin hitz egiten ari
nintzen, baina, haren ahotsa neska gazte batena iruditzen zitzaidan. Ahots
berezia izango ote zuen? Itzultzaile teknologikoren bat edo? Burutik pasatu
zitzaidan interprete bat izan zitekeela, baina, kasu horretan, zelan egingo ote
zuen?, gure berriketan ez baitzegoen inolako etenaldirik... Idazkariak azaldu
zidanez, horrelako deientzat interprete bat erabiltzen dute, bai, eta batzuetan, deitzen duenak eskegi egiten du
neska baten ahotsa entzutean, okertu egin delakoan edo... Euskal Gorren ordezkariak irratian izangenituen. Eurena egiazko oihu isila izan zen. Esan zigutenez, beren egoera
zeharo hobetu da azken urteotan. Internet, telefonia mugikor eta sare sozialei
esker, komunikatzeko aukerak biderkatu dira erabat. Orain hogei urte, telefonoa
hizketarako erabiltzen zen eta gorrek arazo larriak zituzten komunikatzeko -
“beti norbait gogaitzen ari ginelakoan geunden” - telefono linea bidez ez zirelako
entzuteko gai. Baina aldarrikapenak ez dira guztiz isildu. Gorrek berariazko “curriculum” bat behar dute
heziketan. Euren hizkuntzaren historia ikasi
nahi dute eta irakasle gorrak izatearen premia azpimarratzen dute, ume gorrek erreferentziazko
helduak behar baitituzte heziketan ere, bestela askotan, munduan bakarrak
direla uste dute. Hain justu, 432
pertsona bildu ziren Gasteizko manifestazioan. Horietako batzuek baliabide
teknologikoak erabiltzen dituzte zerbait entzuteko asmoz, beste batzuek euren lengoaia
besterik ez dute erabili nahi, baina ez dute gustuko gor-motak sailkatuak
izatea. Hasieratik, ume gorrei eta gurasoei informazio osoa eman behar zaie eta
ez bakarrik inplanteei dagokiena. Munduko Osasun
Erakundeak dio munduan 360 milioi pertsonak baino gehiagok entzumen galera dutela,
munduko biztanleriaren % 5ek alegia. Entzumen galera dutenak, belarri “onarekin”,
nagusietan, 40 dezibelio baino gutxiago entzuten dutenak dira; eta haurretan,
30 dezibeliotik beherakoak.
Azken urteetan, dena den, teknologiari esker
gauzak asko aldatu dira, audiofono eta belarri
barruko inplanteei esker, hauek gero eta modernoagoak dira eta. Aparailu
hauek seinale akustikoak seinale elektriko bihurtzen dituzte eta entzumenaren
nerbioa estimulatzen dute. Ebakuntza bidez, batzuek, burmuin
barruan dituzte itsatsirik aparailu hauek eta beste batzuek kanpo aldean.
Bestalde, sare sozialek ere
ikaragarrizko iraultza ekarri dute, komunikazioan izugarri lagundu
dutelako. Internetek esaterako, pertsona gorren arteko komunikazioa eraldatu
du. Sutsuki erabiltzen dituzte sareak. Askok gainera, taldeak eragin dituzte
eta ekintzak antolatu ere bai, gorren eskubideak hobetu eta defendatzeko. Zeinu
hizkuntzan hobeto moldatzen direnentzat, gainera, bideo zerbitzuak ere badituzte
interneten. Gai formaletarako eta zerbitzuak eskatzeko erabiltzen da modu hau
gehiago. Gorren Munduko Federazioaren esanetan, 70 milioi inguruk erabiltzen dute
zeinu hizkuntza, ama hizkuntza moduan. Gorrak, oro har, ez dira baliogabeak
sentitzen, eta amorrua sentitu ohi dute, inguruan erruki aurpegiak ikusten dituztenean.
Adi ditzagun gorrak. Asko dute kontatzeko eta.
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina